UCI Europe Tour Antwerp Port Epic (BE) zondag 25 mei 2025

Boek schenkt Schaal Sels geschiedenis terug

Boek schenkt Schaal Sels geschiedenis terug

Wie was Jacques-Charles Sels, de man die zijn naam schonk aan de wielerwedstrijd Schaal Sels? In het jubileumjaar van de koers, bij de 90ste editie, komen we het te weten, dankzij drie ijverige auteurs.

Donderdag 7 mei was het precies 95 jaar geleden dat Jacques-Charles Sels overleed. Omdat de Parijse Krant ‘Le Journal’ zijn redacteur wilde eren, werd beslist een wielerwedstrijd te organiseren in zijn geboortestreek Antwerpen. De ondertussen bekende wielerklassieker ‘Schaal Sels’ werd geboren in 1921.

75 jaar later startten drie wielerleken een jarenlange zoektocht naar de man die zijn naam gaf aan de jaarlijkse wielerwedstrijd in Mersksem. De queeste resulteert nu in het boek  ‘De geschiedenis van Schaal Sels’, van de drie auteurs Nicole Verstrepen, Jan Vranken en Victor Moons.

Dat het boek juist nu verschijnt is geen toeval. In augustus vieren we namelijk de 90ste editie van Schaal Sels en de heropening van de Bredabaan in Merksem, dé Champs-Elysées van deze wielerklassieker, in het weekend van 29 en 30 augustus. Tijdens deze twee dagen is er een unieke Stroboerenmarkt. 

Veel mensen denken dat gewezen wielrenner Ward Sels zijn naam leende aan de wielerwedstrijd. "Hij won de Schaal Sels twee keer, maar bij de eerste editie  in 1921 was er van Ward Sels nog geen sprake", vertelt Victor Moons, die zich vastbeet in de geschiedenis van de Schaal Sels. "Jacques-Charles Sels was een Antwerpenaar. Hij sprak vlot zes talen en emigreerde naar Engeland, om zich later met zijn vrouw en drie dochters in Frankrijk te vestigen. Naast fanatiek sportbeoefenaar - zo zeilde hij de Noordzee over en won hij een koers voor journalisten - was hij bovenal een journalist. Op een gegeven moment schreef hij voor zeventien dagbladen en tijdschriften, vooral over sport. In 1920 werkte hij onder meer bij Le Journal in Parijs.Toen ze naar aanleiding van de Olympische Spelen een nieuwe wielerwedstrijd met aankomst in Antwerpen wilden organiseren, kwamen ze automatisch bij Sels uit om mee het parcours in Frankrijk uit te stippelen.  Op 2 mei 1920, bij verkenning van het parcours, begaf de achteras het en ging de wagen waarin Sels zat aan het slingeren. Hij probeerde er nog uit te springen, maar kreeg de auto bovenop zijn lichaam. Jacques-Charles Sels overleefde het zware ongeval niet. Ook een andere inzittende, de Brusselaar Jacques Broeckx, kwam om. Over hem vond ik jammer genoeg niks terug. Sels werd 58 jaar oud."

Zijn krant Le Journal vond dat er als eerbetoon aan deze unieke man een wielerwedstrijd in zijn geboortestad Antwerpen het licht moest zien. Maar de Belgen talmden zo lang, dat de beker al klaar was in 1920 maar het nog tot 1921 duurde vooraleer de eerste Schaal Sels gereden werd. 

De auteurs deden verrassende ontdekkingen. Zo staat er nog altijd een herdenkingsplaat op de plaats van het ongeval en konden ze nog net op tijd het verwaarloosde graf op de begraafplaats van Père Lachaise bezoeken, voor het werd geruimd omdat de concessie verlopen was. Ze hadden ook een ontmoeting met de kleinzoon van Jacques-Charles, die ondanks zijn hoge leeftijd nog veel herinneringen aan zijn bompa had. Inmiddels is hij overleden. Spijtig dat hij de publicatie van het boek niet meer kan meemaken", zegt Victor. "We konden ook nog een achterkleindochter traceren en nog verre familie uit Deurne.

Van Sels bestaan amper foto's. Een paar straffe anecdotes zijn Moons zeker bijgebleven. "Zijn hoofdredacteur vroeg hem een wedstrijdparcours te verkennen. Wel, Sels vertrok met zijn fiets en kwam dezelfde dag na 270 kilometer rondtrappen weer monter op de redactie binnen. Dat zouden ze nu aan geen enkele journalist meer moeten vragen."

Het boek over de geschiedenis van de Schaal Sels zal tegen de wedstrijd in augustus gedrukt zijn.

Bron: www.gva.be/